Koldo Mitxelena Kulturuneak antolatutako topaketa:
Ida Vitalerekin topaketa. Valerie Milesekin solasaldia
Ida Vitale 1923an jaio zen, Montevideon, humanitateak ikasi zituen eta literatura irakasle izan zen. Gabriela Mistralen poema batek bere etorkizuna iragarri zuen, mundu naturalak utzitako lilura, eta José Bergaminen gida –1947an idatzi zuena: "Ida que vida a vida, muerte a muerte /das fuego a sombra, en la ceniza llama, /asombras si iluminas, verde rama"–. Mexikon bizi izan zen erbestean (1974-84) bere bigarren senarrarekin, Enrique Fierro poeta eta irakaslearekin, eta berarekin Uruguaira itzuli zen urte gutxi batzuetan, eta ondoren Austinen (Texas) finkatu zen. 2018. urteaz geroztik, berriz ere Montevideon bizi da. Juan Ramón Jimenezek Palabra dada bere bigarren poema bilduma jaso zuenean bere izena misterioz eta xarmaz bete zuela adierazi zuen, eta antologia batean sartu zuen, haren «barneratze naturalagatik».
Berrogeitahamarreko hamarkadaz geroztik, Ida Vitalek 2017an Poesía reunida argitaratu du, kritikaz, itzal handiko itzulpenez eta Amerika hispaniarreko aldizkari garrantzitsuetan –hala nola Marcha, Eco, Plural edo Vuelta– egindako lankidetzez gain. Idak eskuratu dituen sari ugarien artean, nabarmentzekoak dira Sofia Erregina Poesiakoa eta, jakina, Cervantes. Alvaro Mutis kolonbiar poeta handiak inbiria zion Ida Vitaleren lanean murgiltzen zen irakurleari, «susmorik hartzen ez dion plazer bat baitu zain».
Valerie Miles idazlea, editorea eta itzultzailea da. Granta proiektua gazteleraz sortu zuen 2003an, Espainian Emecé argitaletxea zuzentzen zuen bitartean. Besteak beste, honako hauen kolaboratzailea da: The New Yorker, The New York Times, El País etaThe Paris Review. Gaur egun, Estatu Batuetako Arteen Funts Nazionalaren Fellow da. Itzulpen berrienak honako hauek dira: Rafael Chirbesen Crematorio eleberria, Juan Eduardo Cirloten Diccionario de símbolos, eta Azar Nafisiren Nabokov argitalpena Yale Unibersityrentzat. Liburu horri esker sortu zen hain zuzen ere, bere klasikoa den Leer Lolita en Teherán. Dublin Literary Awardeko finalista izan zen 2016an, eta PEN saria jaso zuen. CCCBrekin batera Archivo Bolaño, 1977-2003 erakusketaren komisarioa izan zen, idazlearen artxibo pribatuetan egindako ikerketaren eta hil osteko lanaren ondorioz. Bere liburuak, Mil bosques en una bellota, XX. mendeko idazle garaikide garrantzitsuenetako batzuekin izandako elkarrizketak biltzen ditu, eta haren bibliografiak, berriz, 24 monografiko biltzen ditu, Granta en español, hainbat saiakera propioekin. Argentinako El Libro Fundazioak liburuaren munduan «eragin handiena duen profesionala» gisa aukeratu zuen beste batzuekin batera.
Partaideak: Ida Vitale, Valerie Miles
(Hizkuntza: gaztelania)
Santa Teresa komentuko kontzeju aretoa
Elbira Zipitria kalea, 1. 20003 Donostia
Ekitaldia zuzenean jarraitu
|